وبلاگ

انتظارات و تکالیف کارگر

کارکنان هر سازمانی در ابتدای شروع همکاری با سازمان توقع دارند که قوانین کار و تامین اجتماعی به خوبی و با شفافیت کامل توسط کارفرما رعایت و اجرایی شده و به تلقی عامیانه حق و حقوقشان در روابط کاری کاملا مشخص باشد. مواردی از جمله قراردادهای همکاری با رعایت الزامات قانونی (مدت قرارداد، مبلغ توافق شده، محل کار، و موضوع همکاری)، نام­نویسی، و پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی، انجام آزمایشات بدو استخدام، تعیین و پرداخت به موقع حقوق و دستمزد به طور شفاف، و مواردی از این دست.

طبیعتا در ابتدای آشنایی کارکنان با کارفرما و بر اساس فرهنگ جاری در کشور ما، روابط کاملا دوستانه و مبتنی بر احترام بوده و شاید برخی موارد به خصوص توسط کارکنان خیلی جدی گرفته نشود. البته این موارد تنها به کارکنان مختص نیست و در برخی امور نیز کارفرمایان هم دچار خطاهای قانونی در زمان بکارگیری افراد جدید می­شوند و این خطاها بعضا عواقب جبران­ناپذیری برای آنها خواهد داشت.

علاوه بر این موارد و از نگاه قانون، کارکنان نیز تکالیفی در برابر کارفرمایان دارند که به شرح زیر می­باشد:

انجام کار توسط خود کارکنان و عدم واگذاری کار مشخص شده به شخص دیگر

مراعات امانت در رابطه با وسایل و تجهیزات کاری، روشها و رویکردهای کاری و اطلاعات تخصصی و محرمانه مربوط به کسب و کار

رعایت مقررات انضباطی درون سازمانی

احترام به قوانین داخلی و تطبیق خود با فرهنگ سازمانی

عدم تشکیل گروه­های غیررسمی

عواقب عدم رعایت قوانین در روابط کارگری و کارفرمایی

بطور خلاصه می­توان گفت رعایت الزامات قانونی در سازمان­ها، موجب افزایش روحیه و انگیزه کار، واقعی شدن حقوق نیروهای کار و جلوگیری از تضییع حقوق کارگران می‌شود. علاوه بر این، عواقب ناشی از عدم رعایت الزامات قانونی برای کارفرمایان و حتی کارگران می­تواند مشکلات فراوانی برای هر کدام از طرفین ایجاد کند که از مهم­ترین عواقب آن می­توان به این موارد اشاره نمود:

بدنامی کارفرمایان در بازار کار و عدم تمایل همکاری با سازمان توسط کارجویان

بدنامی سازمان در مراجع ذیصلاح قانونی

عواقب مالی

عواقب جزایی و کیفری

و …

بدیهی است با اقدام بر اساس آنچه که در قوانین کار و تامین اجتماعی به صراحت اشاره شده است، می­توان از تمام این عواقب جلوگیری نمود. 

موانع رعایت قوانین کار  

با توجه به مواردی که در بالا اشاره شده، هنوز هم هستند کارفرمایان که به دلیل عدم آگاهی از قوانین، ناخواسته و بعضا تعمدی بسیاری از این قوانین را مراعات نکرده و گرچه در کوتاه مدت دچار مشکلی نمی­شوند، لیکن در بلندمدت دچار عواقب آن خواهند شد. موانعی که می­تواند در رعایت قوانین کار وجود داشته باشد، به قرار زیر است:

عدم اهمیت موضوع نزد مدیران ارشد

عدم آگاهی عمیق به قوانین و تفسیر به رای نزد خودشان

اتکا به روابط غیررسمی با مراجع قانونی

نداشتن تجربه مدیران ارشد در برخورد با موضوعات قانونی و بی­اطلاعی از عواقب آن

پیشنهاد راه حل

در اغلب سازمان­‌ها، استفاده از مشاورین حقوقی یکی از راهکارهای برطرف نمودن این دست از مشکلات است، و معمولا مشاورین حقوقی پس از بروز مشکلات بر اساس قوانین و تبصره­های موجود در قانون، و حتی مذاکره با کارگران شاکی از سازمان، که در برخی موارد هم جوابگوی موضوع می­باشد، اقدام می­نمایند. اما راهکار ما برای این موضوعات تدوین مقررات داخلی و ایجاد زیرساخت­های لازم برای پیشگیری از بروز این دست از مشکلات است. حتما همه­ی ما این جمله­ی معروف را شنیده­ایم که: «پیشگیری بهتر از درمان است.» در این خصوص هم حتما نسخه پیشنهادی ما همین است، چون شاید پس از بروز عواقب بتوان با استفاده از رویکردهای مختلف، مشکلات را برطرف نمود، لیکن عواقب پنهان آن برای سازمان یا از بین نمی­رود یا خیلی دیر از خاطر کارگران سازمان پاک خواهد شد، در این خصوص می­توان به مثال معروف کوه یخی اشاره نمود.

نتیجه ­گیری

در پایان می­توان چنین گفت که وجود قانون ولو اینکه در برخی موارد هم کامل نباشد، خیلی بهتر از بی­قانونی است. پس باید به الزامات قانونی تعیین شده احترام گذاشت، آن را رعایت کرد، و هر زمان که در روابط کاری با مشکلی مواجه شد، به آن استناد نمود. شفافیت در روابط کاری بهترین تدبیری است که می­توان برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی از آن استفاده نمود.