مقدمه
هرکدام از ما که برای اولین بار نام مشاوره مدیریت به گوش‌مان خورده باشد، احتمالا این سوال برایش پیش آمده که مشاوره مدیریت یعنی چه؟ کار یک مشاور مدیریت در جهان امروز چیست؟ آیا می‌توان مشاوره مدیریت را نوعی شغل دانست؟ برای تبدیل شدن به یک مشاور مدیریت خوب چه شایستگی‌هایی باید داشت؟
واقعیت این است که به دلیل دلیل گستردگی حوزه مشاوره مدیریت، مسیرهای شغلی متنوعی در این زمینه وجود دارد، به‌نحوی که گاهی حتی مشاوران نیز نمی‌توانند توصیفی روشن از فعالیت‌هایی ارائه کنند که تحت عنوان مشاوره مدیریت در سازمان‌ها انجام می‌شود.
مشاوره مدیریت چیست؟
به‌طور کلی می‌توان گفت مشاوران مدیریت برای حل مشکلات، خلق ارزش، بیشینه ساختن رشد، و بهبود عملکرد کسب و کار به سازمان‌ها کمک می‌کنند. یک مشاوره مدیریت خوب، کسی است که بتواند دانش روزآمد در حوزه تخصصی خود را با مهارت‌های کسب و کاری بیامیزد و در نتیجه راهکارهایی علمی، عملی و متناسب برای سازمان پیشنهاد دهد.
چرا سازمان‌ها به مشاور مدیریت نیاز دارند؟
معمولا سازمان‌ها به 3 دلیل به سمت و سوی استفاده از خدمات مشاوره مدیریت می‌روند:
- مهمترین دلیلی که سازمان‌ها از مشاوران استفاده می‌کنند این است که به دانش، تکنولوژی یا تخصصی نیاز دارند که سازمان خودشان فاقد آن است.
- مشاوران مشکلات مشابه را در سازمان‌های گوناگون تجربه کرده‌اند، بنابراین می‌توانند بهترین پیشنهاد را برای برطرف کردن آنها بدهند
- گاهی سازمان‌ها به قدری درگیر موضوعات جاری هستند که عملا فرصت کافی برای پرداختن به مسائل زیرساختی و برنامه‌ریزی لند مدت ندارند، اینجاست که مشاوران به میدان می‌آیند
یک مشاور خوب چه شایستگی‌هایی باید داشته باشد؟
برای آنکه فردی تبدیل به مشاوری قابل اعتماد در حوزه کار خود شود، باید طیف گسترد‌ه‌ای از شایستگی‌های تخصصی، شخصیتی و رفتاری را در خود پرورش دهد، که برخی از مهمترین آنها بدین قرارند:
- مهارت‌های تحلیلی کیفی و کمی
- توانایی کار تحت فشار و در محیط‌های پر تنش
- مهارت‌های قابل توجه در کار تیمی
- انعطاف‌پذیری
- آگاهی تجاری، هوش اقتصادی و شناخت محیط کسب و کار
- مهارت در حل مساله
- مهارت‌های ارتباطی و بین فردی
مشاوره مدیریت چه تاریخی دارد؟
مشاوره مدیریت در دنیا حدودا 120 سن دارد که پس از انقلاب صنعتی با تاسیس شرکت آرتوردلیتل به عنوان اولین شرکت در این حوزه آغاز شد. امروزه شرکت‌های بزرگی همچون همیلتون, مک‌کنزی، بی‌سی‌جی، بِین، دیلویت، پی‌دبلیوسی، ای آن, مرسر و … بعنوان دیگر شرکت‌ها و موسسات سرشناس این صنعت شناخته می‌شود حجم کلی این بازار در حال حاضر حدود 300 میلیارد دلار است. در ایران نیز سازمان مدیریت صنعتی که ابتدا با نام مرکز راهنمایی صنایع با هدف آموزش و توسعه مدیریت در دهه ی 30 تأسیس شد. و در ادامه رویکرد «ارائه خدمات مشاوره مدیریت» را با 9 گرایش در دستور کار خود قرار داده است .در سال‌های اخیر نیز انجمن مشاوران مدیریت ایران نیز با رویکرد « توسعه برند و بازار مشاوران مدیریت ایران» تلاش‌های بسیاری در پیشبرد این صنعت کرده است.
زندگی یک مشاور مدیریت چگونه است؟
زندگی کاری یک مشاوره مدیریت به طور معمول تحت کنترل برنامه های مکرر و سنگین مسافرت، ساعات طولانی کار، یادگیری و توسعه مداوم، همکاری نزدیک تیم و تمرکز بر پروژه های کوتاه مدت و بلند مدت است. آنها سبک زندگی خاص خود را دارند و با دشواری خاص حرفه خودشون روبرو هستند. ممکن است گاها تا نیمه‌های شب مشغول به کار باشند، ممکن است در یک هفته به چهار گوشه کشور سفر کنند تا در چهار شرکت متفاوت به مدیران برای تصمیم‌گیری کمک کنند و همیشه تحت فشار شدید در یادگیری مفاهیم نو هستند. به‌طور کلی تعادل میان کار و زندگی در حرفه مشاوره مدیریت، کمتر از سایر مشاغل است و به همین دلیل اغلب توصیه می‌شود اگر نمی‌توانید با چنین حجمی از تنوع و جنب و جوش سازگار شوید، هرگز به حرفه مشاوره وارد نشوید.
نتیجه گیری
صنعت مشاوره مدیریت، صنعتی شکوفا، جذاب و پر از چالش است. باتوجه به تغییرات شدید و سریعی که به لطف انقلاب اطلاعاتی در محیط کسب و کار، تکنولوژی، دانش و دیگر حوزه‌های زندگی اتفاق افتاده است، حضور یک تیم قوی مشاوره در کنار سازمان‌ها به آنها کمک می‌کند بتوانند به خوبی با این جهان پرشتاب سازگار شوند و از عهده حل مسائلی بربیایند که تا پیش از این تجربه‌ای از آنها نداشتند. همین موضوع باعث شده است که سبک زندگی مشاوران نیز پیش از پیش تغییر کند و از حالت سکون، پشت میز نشینی و روزمرگی خارج شود. اگر آمادگی درآغوش کشیدن چنین زندگی‌ای را دارید، پس وقت آن است که چمدان‌های‌تان را ببندید.
